Σύστημα Συγκέντρωσης Βιοαποβλήτων Δήμου Φαιστού
Βασική μέθοδος της ανακύκλωσης των βιοαποβλήτων του Δήμου θα είναι η κομποστοποίηση η οποία μπορεί να επιτευχθεί με:
- Κομποστοποίηση των βιοαποβλήτων σε Μονάδα Επεξεργασίας ΒιοAποβλήτων (MEBA).
- Οικιακή κομποστοποίηση.
Τι είναι Κομποστοποίηση
Η κομποστοποίηση είναι ένας φυσικός τρόπος ανακύκλωσης των βιοαποβλήτων κατά τον οποίον τα υλικά αυτά αποσυντίθενται από ζωντανούς οργανισμούς που ζουν στο χώμα και μετατρέπονται σε κομπόστ (εδαφοβελτιωτικό υλικό).
Η διαδικασία κομποστοποίηση μπορεί να γίνει:
- σε μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ),
- σε μηχανικούς κομποστοποιητές
- σε οικιακούς κομποστοποιητές.
Διαχείριση των Βιοαποβλήτων στην ΜΕΒΑ
Για την εξυπηρέτηση των νοικοκυριών ο Δήμος προμηθεύτηκε καφέ κάδους οι οποίο θα τοποθετηθούν σε κοινόχρηστους χώρους των οικισμών.
Τα βιοαπόβλητα διαχωρίζονται από τους πολίτες και εναποθέτονται στους καφέ κάδος από όπου θα γίνεται η αποκομιδή, για να οδηγηθούν στη συνέχεια στην ΜΕΒΑ στην περιοχή «Ρημάμπελα» του Δήμου Αρχανών – Αστερουσίων.
Τα βιοαπόβλητα που προέρχονται από περιποίηση του πρασίνου σε οικιακούς κήπους και πάρκα θα μεταφέρονται από το Δήμο στη ΜΕΒΑ αφού πρώτα θρυμματιστούν για να μειωθεί ο όγκος τους.
Τι βάζω και τι δεν βάζω στον καφέ κάδο στον καφέ κάδο
Στο καφέ κάδο τα οργανικά απορρίμματα τοποθετούνται είτε χύδην, είτε σε χάρτινες σακούλες μαναβικής είτε σε ανοιχτές βιοδιασπώμενες σακούλες, δεν χρησιμοποιούμε ποτέ πλαστικές σακούλες.
Τι βάζω στον καφέ κάδο
Όλα τα υπολείμματα από την παρασκευή και την κατανάλωση φαγητών και ροφημάτων, χαρτί που δεν είναι πλαστικοποιημένο χρωματισμένο η γυαλιστερό, γκαζόν, φυτικά στελέχη από καθαρισμό κήπου, φύλλα, κλαδέματα, φλούδες κορμών, άχυρο, πριονίδι από καθαρό μη εμποτισμένο με χημικά ξύλο, οικιακά φυτά στάχτες από το τζάκι.
Τι δεν βάζω στο καφέ κάδο
Γόπες τσιγάρων, τροφές και περιττώματα ζώων, πλαστικά, γυαλιά, μεταλλικά αντικείμενα μπαταρίες, χαρτί που είναι πλαστικοποιημένο χρωματισμένο η γυαλιστερό, πριονίδι από εμποτισμένο με χημικά ξύλο, συσκευασίες κάθε είδους (μπαίνουν στον μπλε κάδο), οργανικά απορρίμματα ιατρείων και μικροβιολογικών εργαστηρίων.
Οικιακή Κομποστοποίηση
Η αποδόμηση των βιοαποβλήτων μπορεί να γίνει στο οικιακό κήπο με την χρήση ενός απλού κάδου οικιακής κομποστοποίησης. Ο κομποστοποιητής τοποθετείται στον κήπο του σπιτιού, συγκεντρώνει τα βιοαπόβλητα που παράγει το νοικοκυριό τα οποία στη συνέχεια αποδομούνται με φυσικό τρόπο.
Ο Δήμος Φαιστού έχει προμηθευτεί 644 οικιακούς κομποστοποιητές με αναδευτήρα η προμήθεια των οποίων χρηματοδοτήθηκε από Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κρήτη».
Οι κομποστοποιητές θα διανεμηθούν σε κατοίκους του Δήμου Φαιστού και θα τοποθετηθούν σε οικίες εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου.
Που τοποθετώ τον κάδο κομποστοποίησης
Ο κάδος κομποστοποίησης πρέπει απαραίτητα να έρχεται σε άμεση επαφή με το χώμα. Το σημείο τοποθέτησης πρέπει να είναι απάνεμο σκιερό και προστατευμένο, κατά το δυνατόν, από ακραίες θερμοκρασίες, μην ξεχνάμε ότι θέλουμε να προσελκύσουμε και να φιλοξενήσουμε μέσα στον κάδο ζωντανούς οργανισμούς.
Το σημείο θα πρέπει να είναι προσιτό στα μέλη του νοικοκυριού και η διαθεσιμότητα νερού είναι επιθυμητή.
Τι βάζω και τι δεν βάζω στον κομποστοποιητή
Στον οικιακό κομποστοποιητή γίνεται αποδόμηση των οργανικών απορριμμάτων από μικροοργανισμούς και άλλα έμβια όντα που ζουν στο χώμα. Προκειμένου να διατηρηθούν στην ζωή και να είναι υγιείς αυτοί οι ωφέλιμοι ζωντανοί οργανισμοί θα πρέπει να μην εισάγονται στον κομποστοποιητή απορρίμματα που τους βλάπτουν.
Τι υλικά βάζω στον κομποστοποιητή
- Γκαζόν,
- φυτικά στελέχη από καθαρισμό κήπου,
- φύλλα,
- κλαδέματα,
- φλούδες κορμών,
- άχυρο,
- πριονίδι (από καθαρό μη εμποτισμένο με χημικά ξύλο),
- οικιακά φυτά,
- τσόφλια αβγών,
- υπολείμματα καφέ / φίλτρο καφέ,
- υπολείμματα από αφέψημα / φακελάκια τσαγιού,
- φλούδες και κοτσάνια από φρούτα και λαχανικά,
- ξηροί καρποί και τα περιβλήματά τους,
- κουκούτσια,
- απορρίμματα χαρτιού (χαρτί μη εμποτισμένο με χημικά),
- στάχτη οικιακό τζάκι.
Για πρακτικούς λόγους τα υλικά που μπαίνουν στον οικιακό κομποστοποιητή κατατάσσονται ως εξής:
| Πράσινα (πολύ άζωτο) | Καφέ (πολύς άνθρακας) |
|---|---|
| Γκαζόν | Ξερά φύλλα |
| Φυτικά στελέχη από καθαρισμό κήπου | Φλούδες κορμών |
| Κλαδέματα | Άχυρο |
| Φρούτα και λαχανικά | Στάχτη οικιακό τζάκι |
| Οικιακά φυτά | Πριονίδι (από καθαρό μη εμποτισμένο με χημικά ξύλο) |
| Τσόφλια αβγών | Ξηροί καρποί και τα περιβλήματά τους |
| Υπολείμματα καφέ / φίλτρο καφέ | Κουκούτσια |
| Υπολείμματα από αφέψημα / φακελάκια τσαγιού | Στέλεχος καλαμποκιού |
| Φλούδες και κοτσάνια από φρούτα και λαχανικά | Απορρίμματα χαρτιού (χαρτί μη εμποτισμένο με χημικά) |
Τι υλικά δεν βάζω στον κομποστοποιητή
Μη βιοαποδομήσιμα υλικά όπως μεταλλικά, πλαστικά και γυάλινα αντικείμενα αλλά και ορισμένα είδη βιοαποβλήτων όπως:
- Περισσεύματα γευμάτων που περιέχουν λιπαρή ουσία και αλάτι,
- κόκκαλα,
- κρέας,
- ψάρι,
- λάδια/λιπαρές ουσίες,
- φλούδες εσπεριδοειδών,
- ψωμί,
- γαλακτοκομικά,
- οργανικά απορρίμματα ιατρείων και μικροβιολογικών εργαστηρίων,
- αποχωρίματα κατοικίδιων,
- χαρτί υγείας,
- πάνες,
- χαρτί γυαλιστερό,
- πριονίδια προερχόμενα από κατεργασία εμποτισμένου ξύλου.
Μεθοδολογία παραγωγής κομπόστ
- Επιλέξτε το σημείο που θα τοποθετηθεί ο κομποστοποιητής, στην συνέχεια καθαρίστε ένα χώρο όσο είναι η βάση του κομποστοποιητή και αναμοχλεύστε το χώμα.
- Τοποθετήστε τον κάδο και σκεπάστε περιμετρικά το χείλος του με λίγο χώμα για να μην μετακινηθεί από τον αέρα ή τα κατοικίδια στην αρχή που είναι άδειος και ελαφρύς.
- Ξεκινήστε με ένα στρώμα από καφέ υλικά και στην συνέχεια προσθέστε ένα στρώμα πράσινων υλικών.
- Προσθέστε δύο φτυαριές χώμα ή έτοιμο κομπόστ και στην συνέχεια ανακατέψτε το μίγμα.
- Αν τα υλικά σας είναι πολύ ογκώδη θα πρέπει να τα κομματιάσετε, με τον τρόπο αυτό η βιοαποδόμηση επιταχύνεται.
- Συνεχίστε να εισάγεται βιοαπόβλητα στον κομποστοποιητή προσπαθώντας να κρατήσετε την αναλογία 1 μέρος πράσινα 3 μέρη καφέ.
- Ελέγξτε για την απαραίτητη υγρασία. Πιάνοντας μια χούφτα υλικών πρέπει να έχουμε την αίσθηση ενός βρεγμένου σφουγγαριού. Όχι πολύ υγρό αλλά ούτε και στεγνό. Προσθέστε νερό ή ξερά υλικά για να πετύχετε τη σωστή υγρασία.
- Συνεχίστε να προσθέτετε στρώσεις μέχρι να γεμίσει ο κάδος.
- Ανακατέψτε τα υλικά μετά από μια εβδομάδα.
- Ελέγξτε την υγρασία και το σωστό αερισμό. Μετακινήστε τα πιο ογκώδη υλικά από τις άκρες προς το κέντρο. Μπορεί να δείτε ατμούς καθώς ανακατεύετε το σωρό.
- Συνεχίστε να ανακατεύετε τα υλικά κάθε μια ή δυο εβδομάδες.
- Ελέγχετε πάντα για την υγρασία. Σε αυτό το χρονικό διάστημα ο σωρός θα αρχίσει να γίνεται σκούρος καφέ και πιο ομοιόμορφος στην όψη. Θα χάσει αρκετό από τον όγκο του καθώς η κομποστοποίηση προχωρά.
- Αν δεν ανεβάζει πια θερμοκρασία, είναι πολύ υγρός είτε είναι πολύ ξερός και τα υλικά δεν διακρίνονται πια μεταξύ τους, είναι καιρός για να χωνέψει.
- Αφήστε το σωρό να χωνέψει για μερικές εβδομάδες.
- Κάντε την αντίστοιχη διαδικασία αφαιρώντας από τον κάδο την ποσότητα υλικών που έχει τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
- Όταν έχει το σκούρο χρώμα, διαλύεται εύκολα στα δάχτυλα και έχει την οσμή του χώματος, είναι έτοιμο να χρησιμοποιηθεί.
Ο αερισμός και η σωστή υγρασία του σωρού εξασφαλίζει την απουσία δυσάρεστων οσμών. Οι μικροοργανισμοί που ζουν σε συνθήκες απουσίας οξυγόνου (αναερόβιοι) είναι αυτοί που παράγουν τις δυσάρεστες οσμές, ενώ αυτοί που ζουν μόνο παρουσία οξυγόνου (αερόβιοι) δεν μυρίζουν. Το ανακάτεμα του σωρού παρέχει οξυγόνο σε όλο τον όγκο του σωρού και επιταχύνει και τη διαδικασία της κομποστοποίησης.
Επίσης, δυσάρεστες οσμές παρατηρούνται όταν ο σωρός των υλικών μέσα στον κάδο έχει πάρα πολύ υγρασία.
Αυτό κάνει τα μαλακά οργανικά υλικά (φρούτα και λαχανικά) να «λασπώσουν», με αποτέλεσμα να μην κυκλοφορεί το οξυγόνο και να παράγονται δυσάρεστες οσμές.
Η μείωση της υγρασίας με το ανακάτεμα και την προσθήκη ξερών υλικών όπως ροκανίδι, ξερά φύλλα ή τεμαχισμένο χαρτόνι διορθώνει αμέσως το πρόβλημα.
Πως χρησιμοποιώ το κομπόστ
Το κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν:
- Εδαφοβελτιωτικό
- Λίπασμα
- Συμπλήρωμα στο χώμα των γλαστρών
- Μαγιά για κομποστοποίηση
Για τον γενικό εμπλουτισμό του εδάφους, ο ιδανικός χρόνος για την τοποθέτηση του κομπόστ είναι 2-4 εβδομάδες πριν το φύτεμα.
Για να βελτιώσετε την γονιμότητα άγονου εδάφους, ρίξτε αρκετό κομπόστ το φθινόπωρο.
Σκάψτε 2 με 4 εκ. το χώμα και ανακατέψτε το με κομπόστ. Αφήστε το έδαφος ανώμαλο κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Ανθόκηποι
Την άνοιξη, σκαλίστε μερικά εκατοστά του εδάφους και σκορπίστε ομοιόμορφα το κομπόστ σε πολυετή και μονοετή φυτά. Αν ρίξετε το κομπόστ το φθινόπωρο, θα παρέχει προστασία κατά τη διάρκεια του χειμώνα στα πολυετή φυτά και θα δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες ανάπτυξης στα μονοετή φυτά την άνοιξη.
Γκαζόν
Χρησιμοποιείτε το κομπόστ όταν φυτεύετε καινούριο γρασίδι και όταν συντηρείτε το υπάρχον. Όταν φτιάχνετε καινούριο γκαζόν χρησιμοποιείστε αρκετό κομπόστ σε 2-4 εκ. βάθος. Για να συντηρήσετε το υπάρχον, στα σημεία που έχει αραιώσει σκάψτε σε 2 εκ. βάθος, ρίξτε κομπόστ και βάλτε καινούριους σπόρους αφού πρώτα το μουσκέψετε.
Δέντρα & Θάμνοι
Όταν φυτεύετε δέντρα ή θάμνους σκάψτε μια τρύπα διπλάσια από το μέγεθος της ρίζας του φυτού.
Αναμίξτε κομπόστ στο χώμα που βγάλατε έτσι ώστε να είναι περίπου 25% κομπόστ. Αφού το φυτέψετε, ρίξτε από πάνω 1-2 εκ. κομπόστ.
Η μέθοδος του δαχτυλιδιού είναι πολύ αποτελεσματική στα δέντρα.
Σκαλίστε το έδαφος ξεκινώντας περίπου 1 μέτρο γύρω από τον κορμό και προχωρήστε μέχρι 50 πόντους μακρύτερα από τα όρια που θέτουν τα κλαδιά του δέντρου.
Ανακατέψτε αυτή την περιοχή με κομπόστ σε βάθος περίπου 3 εκ..
Λαχανόκηποι
Ανακατέψτε κομπόστ το φθινόπωρο ή την άνοιξη, μέχρι μια βδομάδα πριν το φύτεμα. Όταν τα φυτά αρχίσουν να αναπτύσσονται γρήγορα, χρησιμοποιείστε κομπόστ επιφανειακά.
Υγρό κομπόστ
Επιπρόσθετα, υγρό κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Γεμίστε 2-4 εκ. τον πάτο ενός δοχείου 20 λίτρων, γεμίστε το με νερό, ανακατέψτε καλά και αφήστε το για 2-3 μέρες. Χρησιμοποιείστε αυτό το διάλυμα για πότισμα, αν είναι δυνατόν απομακρύνοντας τα στερεά υπολείμματα με μια σήτα.
Φυτά εσωτερικού χώρου
Προσθέστε κομπόστ στη γλάστρα επιφανειακά, δύο φορές το χρόνο.